Giao dịch ký quỹ: Hướng dẫn A- Z giao dịch ký quỹ và cách chơi margin

Hướng dẫn từ A- Z cách giao dịch ký quỹ (chơi margin) trên thị trường cơ sở và thị trường phái sinh trong 2021.

Giao dịch ký quỹ là gì? Ví dụ

Trong tài chính, ký quỹ (margin) là khoản tài sản thế chấp (tiền mặt) mà nhà đầu tư cần gửi cho bên nhà môi giới hoặc sàn giao dịch để “làm tin” khi đặt lệnh giao dịch trên sàn. Với khoản tiền ký quỹ này, nhà đầu tư có thể vay thêm tiền từ nhà môi giới để giao dịch với số tiền lớn hơn số vốn tự có, bán khống tài sản, mua bán các hợp đồng chênh lệch giá (CFD). 

Ví dụ về giao dịch ký quỹ trong thị trường cơ sở

Nhà đầu tư A muốn mua cổ phiếu FPT với mệnh giá 50,000 VND 1 CP, khối lượng giao dịch theo lô chuẩn là 100 CP mỗi giao dịch. Do đó, nhà đầu tư A cần số tiền tối thiểu là 50,000,000 VND. 

Nhà đầu tư A có thể mua cổ phiếu với số tiền 50 triệu VND, hoặc có thể giao dịch ký quỹ trên sàn chứng khoán với tỉ lệ 50%, lúc này A chỉ cần bỏ ra 25,000,000 VND để thực hiện hợp đồng mua 100 cổ phiếu FPT. 

Ví dụ về giao dịch ký quỹ trong thị trường phái sinh

Nhà đầu tư B muốn mua cổ phiếu APPLE theo hình thức CFD với mệnh giá 127 USD 1 CP, khối lượng giao dịch tối thiểu là 5 CP, nhà giao dịch B có thể giao dịch ký quỹ cổ phiếu APPLE với tỉ lệ 20%, do đó, B chỉ cần bỏ ra 50.8 USD cho giao dịch này.

🔔 Nên mở tài khoản chơi Forex ở đâu? Xem danh sách sàn forex tại Việt Nam

Hiểu rõ về giao dịch ký quỹ

Ký quỹ, hay thường gọi là margin, là số tiền mà nhà đầu tư có trong tài khoản giao dịch của họ. Giao dịch ký quỹ, hay nói cách khác là “chơi margin”, nghĩa là vay tiền từ công ty môi giới để mua cổ phiếu, chỉ số…trên sàn chứng khoán.

Đối với thị trường cơ sở, bạn cần phải trả lãi suất vay theo ngày khi chơi margin, còn ở các thị trường phái sinh, chơi margin thường sẽ không tính lãi suất.

Để có thể chơi margin, trước tiên bạn cần phải nắm được các thuật ngữ trong hình thức giao dịch ký quỹ.

Số dư tài khoản (account balance)

Đây là tổng số tiền có sẵn trong tài khoản của bạn dưới dạng vốn giao dịch. Về cơ bản đây là tài khoản giao dịch của bạn.

Yêu cầu ký quỹ (Margin Requirement)

Đây là số tiền ký quỹ cần thiết để mở giao dịch, thường được biểu diễn dưới dạng phần trăm. 

Ví dụ: 

• Nếu bạn sử dụng mức đòn bẩy 1:2, yêu cầu ký quỹ của bạn là 50%
• Nếu bạn sử dụng đòn bẩy 1:100 1, yêu cầu ký quỹ của bạn là 1%.

Số tiền ký quỹ đã dùng (Used Margin)

Đây là số tiền được nhà môi giới đã giữ để “làm tin”, để bạn có thể duy trì các giao dịch đang mở của mình. Trên lý thuyết, tiền vẫn là của bạn, nhưng bạn chỉ có thể sử dụng số tiền này sau khi đã đóng các giao dịch.

Số tiền ký quỹ khả dụng (Usable Margin)

Đây là số tiền có trong tài khoản giao dịch của bạn có thể dùng để mở các lệnh giao dịch mới.

Cuộc gọi ký quỹ (Margin Call)

Một cuộc gọi ký quỹ là một thông báo từ phía nhà môi giới cho biết mức ký quỹ của bạn đã giảm xuống dưới mức yêu cầu. 

Đây là thông báo rất quan trọng! Margin call xảy ra khi các khoản lỗ của lệnh giao dịch đang mở vượt quá (hoặc sắp vượt quá) số tiền ký quỹ đã dùng của bạn. Khi bạn nhận margin call, về cơ bản là bên môi giới yêu cầu nạp thêm tiền vào tài khoản giao dịch của mình để duy trì các giao dịch mở, nếu không nhà môi giới sẽ tự động đóng các giao dịch đang mở. 

Ví dụ: margin call 20% có nghĩa là nhà môi giới của bạn sẽ phát thông báo khi các giao dịch đang mở bị lỗ trên 80% số dư tài khoản của bạn.

Ưu và nhược điểm của giao dịch ký quỹ

Ưu điểm của giao dịch ký quỹ

✔️ Tăng khả năng giao dịch so với số tiền đang có

Bạn có thể áp dụng giao dịch ký quỹ để đầu tư vào các thị trường khác nhau. 

Ví dụ: với tỷ lệ ký quỹ 1%, bạn có thể kiểm soát giá trị giao dịch 100 triệu VND mà chỉ cần vốn tối thiểu 1 triệu VND. Nói cách khác, bạn có thể phân bổ số tiền vào nhiều giao dịch khác nhau trong danh mục đầu tư của mình.

✔️Có thể không cần trả lãi margin trên thị trường phái sinh

Về cơ bản, bạn sẽ phải trả lãi vay khi chơi margin trên thị trường cơ sở, lãi suất margin 2021 dao động từ 9%-18%/năm. Tuy nhiên, chơi margin trên thị trường phái sinh như CFD không đi kèm lãi suất hoặc hoa hồng vì đây là một đặc tính quan trọng của thị trường.

✔️Khuếch đại lợi nhuận

Giao dịch ký quỹ sẽ khuếch đại lợi nhuận của các giao dịch lên tương ứng với tỉ lệ đòn bẩy bạn dùng. Điều này giúp nhà đầu tư có thể kiếm lời với từng biến động nhỏ trên thị trường.

Nhược điểm của giao dịch ký quỹ

❌  Khuếch đại rủi ro

Rủi ro lớn nhất khi giao dịch ký quỹ là các khoản lỗ cũng sẽ được khuếch đại khi thị trường đi ngược lại với bạn. 

❌  Rủi ro với margin call

Margin call xảy ra khi các khoản lỗ vượt quá số tiền ký quỹ đã sử dụng của bạn. Vì đòn bẩy làm tăng rủi ro, nên các lệnh giao dịch luôn luôn có khả năng gặp margin call, đặt biệt ở các thị trường có độ biến động lớn và liên tục.

❌  Rủi ro thua lỗ trên thị trường cơ sở

Như bạn thấy, thị trường cơ sở áp dụng mức lãi suất khi chơi margin cao hơn hẳn so với lãi vay ngân hàng, do đó bạn cần phải cân nhắc xem hệ số lợi nhuận khi vay margin có thỏa đáng hay không.

Các thị trường có thể giao dịch ký quỹ

Bạn có thể giao dịch ký quỹ trên rất nhiều thị trường tài chính, từ cơ sở đến phái sinh, với điều kiện giao dịch khác nhau, phụ thuộc vào sàn môi giới bạn mở tài khoản. Bên dưới là ví dụ về tỷ lệ margin trung bình ở một số sàn môi giới phổ biến tại Việt Nam:

Thị trường chứng khoán cơ sở: tỷ lệ margin tối đa 50%, lãi suất trung bình 9%-18%/năm.

Thị trường phái sinh:

• Forex: tỉ lệ margin tối đa 0.5%, 0 lãi suất
• Chỉ số: tỉ lệ margin tối đa 0.5%, 0 lãi suất
• Chứng khoán: tỉ lệ margin tối đa 5%, 0 lãi suất
• Hàng hóa: tỉ lệ margin tối đa 1%, 0 lãi suất
• Tiền kỹ thuật số: tỉ lệ margin tối đa 20%, 0 lãi suất

Hướng dẫn giao dịch ký quỹ

1# Hướng dẫn giao dịch ký quỹ chứng khoán cơ sở

Để giao dịch ký quỹ chứng khoán cơ sở, bạn cần mở tài khoản chứng khoán ở một công ty môi giới trong nước, sau đó thực hiện 7 bước bao gồm:

1. Đề nghị cấp hạn mức GDKQ
2. Ký hợp đồng GDKQ
3. Kích hoạt tài khoản GDKQ
4. Xem toàn bộ quy định GDKQ
5. Nạp tiền
6. Thực hiện GDKQ
7. Ký phụ lục gia hạn GDKQ khi đến kỳ hoặc thanh lý hợp đồng GDKQ

Bạn cần lưu ý:

• Số tiền ký quỹ tối thiểu là 10 triệu đồng để kích hoạt tài khoản.
• Lãi suất margin của mỗi công ty môi giới sẽ khác nhau

2# Hướng dẫn giao dịch ký quỹ phái sinh

Để giao dịch ký quỹ thị trường phái sinh, bạn cần mở tài khoản ở một nhà môi giới đủ uy tín (cần kiểm tra giấy phép, xem đánh giá các nhà môi giới bạn chọn kỹ lưỡng) sau đó thực hiện 3 bước bao gồm:

1. Nạp tiền
2. Mở lệnh giao dịch (mua – bán khống)
3. Đóng giao dịch

Bạn cần lưu ý:

• Lựa chọn sàn môi giới uy tín là vấn đề quan trọng nhất!
• Sử dụng tỷ lệ margin thật khôn ngoan, phù hợp với mức độ rủi ro chấp nhận được của bản thân.

Kết luận

Giao dịch ký quỹ tuy rất hấp dẫn nhưng là một hình thức rất phức tạp, và bạn cần phải hiểu thật rõ, nhận biết được tiềm năng và rủi ro trước khi áp dụng. 

Về lý thuyết, việc dùng số tiền nhỏ để mở giao dịch có giá trị lớn nghe qua tưởng như quá tuyệt vời, tuy nhiên trong thực tế, cách giao dịch này cũng khuếch đại rủi ro tương ứng. Đây là lý do tại sao mình khuyên các nhà đầu tư mới không nên lạm dụng giao dịch ký quỹ, thậm chí nên giao dịch không dùng đòn bẩy để cắt giảm rủi ro khi chưa hiểu biết rõ về thị trường. 

Nếu bạn muốn giao dịch ký quỹ không rủi ro, cách đơn giản nhất vẫn là đăng ký tài khoản Demo để giao dịch mô phỏng không tốn tiền nhé!

---